Giuseppe Gerola (1877 - 1938): ένας φέρελπις ερευνητής στην Κρήτη

Ιταλός ιστορικός της τέχνης και αρχαιολόγος. Με στέρεη ιστορικο-φιλολογική παιδεία και ενδιαφέρον για την ιστορία της τέχνης και την αρχιτεκτονική, ο Giuseppe Gerola επιλέγεται το 1899 από τον συμπατριώτη του κλασικό αρχαιολόγο Federico Halbherr να καταγράψει τα αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά κατάλοιπα της Ενετικής κυριαρχίας στο νησί της Κρήτης σε αποστολή του Ινστιτούτου Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών του Βένετο. Μέσα σε δυόμισι χρόνια (αρχές του 1900 - Ιούλιος 1902), ο Gerola συγκεντρώνει ένα τεράστιο υλικό, το οποίο στη συνέχεια δημοσιεύει σε διάστημα σχεδόν τριάντα ετών (μεταξύ 1905 και 1932) σε τέσσερις μνημειώδεις τόμους, χαρίζοντάς του το 1933 το βραβείο Mussolini της Accademia d'Italia. 

Τον Δεκέμβριο του 1901 επισκέπτεται την επαρχία Μεραμπέλλου και τη Σπιναλόγκα καταγράφοντας και φωτογραφίζοντας το φρούριο. Η μαρτυρία του είναι πολύτιμη, καθώς λίγα χρόνια αργότερα η λειτουργία του Λεπροκομείου επιφέρει αλλαγές στο μνημειακό και κτηριακό απόθεμα της νησίδας.

©Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου, Τμήμα αρχείων, Συλλογή G. Gerola